Τετάρτη 30 Ιανουαρίου 2008

Η επόμενη μέρα της Ελλαδικής Εκκλησίας

Με τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλου, έκλεισε ένα μεγάλο κεφάλαιο στην ιστορία της σύγχρονης Ορθόδοξης Εκκλησίας, αφού ο εκλιπών με την έντονη προσωπικότητά του και τις ενέργειες που χαρακτήρισαν τον εκκλησιαστικό του βίο, άφησε ανεξίτηλα σημάδια όχι μόνο στην Εκκλησία, αλλά και στην κοινωνία και την πολιτική. Για το έργο και την αμφιλεγόμενη προσωπικότητα του Χριστόδουλου, θα αποφανθεί ο ιστορικός του μέλλοντος, μακρυά από οποιαδήποτε συναισθηματική φόρτιση και με το πλεονέκτημα της χρονικής αποστασιοποίησης. Η τραγική εξέλιξη και κατάληξη της πορείας της υγείας του Αρχιεπισκόπου μας υπενθυμίζει την κοινή μας μοίρα, ανεξάρτητα από τίτλους, ανθρώπινες επικλήσεις και προσευχές. Κανείς δεν έχει την δυνατότητα εκ της θέσεώς του να "συνομιλεί" άμεσα με τον Θεό και να "διαπραγματεύεται" με καλύτερους όρους το μέλλον του. Κανείς μας δεν ξέρει τι είναι αυτό (αν υπάρχει "κάτι" στην πραγματικότητα) που καθορίζει και επηρεάζει την διάρκεια, το περιεχόμενο και το τέλος της ζωής μας.
Ανεξάρτητα από την σχέση του καθενός από εμάς με την Ορθοδοξία και τον Χριστιανισμό, πρέπει να παραδεχτούμε οτι αφορούν ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού και επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό τις εξελίξεις σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας. Επομένως το ενδιαφέρον για τη μέρα της εκλογής νέου Αρχιεπισκόπου, είναι εκ των πραγμάτων μεγάλο. Άλλωστε η ζωή συνεχίζεται και όσο θλιβερά και να είναι τα γεγονότα (η απώλεια κάθε ανθρώπου προκαλεί θλίψη), είμαστε υποχρεωμένοι να κοιτάξουμε μπροστά, στην επόμενη μέρα.
Η κοινωνική αποσάρθρωση, η γενικευμένη έκπτωση των αξιών, η έλλειψη ήθους και πνευματικότητας που χαρακτηρίζει σε μεγάλο βαθμό την Ελληνική κοινωνία σήμερα, αποδεικνύει και την αποτυχία της Εκκλησίας (στο μέτρο που της αναλογεί) να εμφυσήσει μία άλλη νοοτροπία και προοπτική και να αναδείξει τα διδάγματα και τις αρετές της Χριστιανικής Πίστης. Η μισαλλοδοξία, η εκκοσμίκευση, οι προσωπικές αντιπαραθέσεις, οι οικονομικές επιδιώξεις και δοσοληψίες, τα κάθε είδους παρασκήνια, οι διχαστικές πρακτικές, οι ύποπτες συναλλαγές, η πολιτικολογία, ο εγωισμός, η έπαρση, η ανηθικότητα, η κακολογία, η χαιρεκακία, δεν πρέπει να έχουν θέση στους κόλπους της Εκκλησίας. Η εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου αποτελεί ευκαιρία για επανακαθορισμό του ρόλου και των προτεραιοτήτων της Ελλαδικής Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο. Η προσωπικότητα του εκάστοτε Προκαθήμενου της Ελλαδικής Εκκλησίας αποδεικνύεται ουσιαστική για την εικόνα της Εκκλησίας στους πιστούς, αλλά και σε όλους τους Έλληνες. Για το προφίλ λοιπόν που πρέπει να έχει ο επόμενος Αρχιεπίσκοπος, ο μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος επισημαίνει:
"Πρέπει να έχει βαθιά αίσθηση της θέσεώς του στην Εκκλησία, ότι δεν μπορεί να εξασκεί εθναρχικό ρόλο, αφού ζούμε σε ελεύθερη και δημοκρατική χώρα, ότι πρέπει να αντιμετωπίζει τα κοινωνικά θέματα με θεολογική και εκκλησιαστική προοπτική, που είναι διάφορη από τον ρόλο των πολιτικών, ότι δεν πρέπει να ασχολείται με την εξωτερική πολιτική, ότι η Εκκλησία δεν μπορεί να είναι συγκροτημένη ως ένα αστικό κόμμα της δεκαετίας του '70, ότι πρέπει να σέβεται απόλυτα την ελευθερία των αρχιερέων και να μη μεθοδεύει λύσεις, ότι οποιαδήποτε απόφαση της Ιεραρχίας δεν συμφωνεί με την άποψή του να μην την εκλαμβάνει ως ήττα του ή, αντίθετα, ως νίκη του, ότι δεν πρέπει να στήνονται «μηχανισμοί», ότι πρέπει να αλλάξει ο τρόπος εκλογής των αρχιερέων, ότι πρέπει να συνεργάζεται αρμονικά με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ότι δεν πρέπει να βλέπει γύρω του «εχθρούς» κ.λπ. Τελικά, κατάλληλος είναι εκείνος που δεν την επιδιώκει, που κάνει την διάκριση μεταξύ του «έχειν» την εξουσία και του «είναι» ο ίδιος, όπως έλεγε ο Εριχ Φρομ".
Ο μητροπολίτης Ιωαννίνων Θεόκλητος υποστηρίζει: "θέλω έναν Αρχιεπίσκοπο ο οποίος θα δώσει βάρος στα οντολογικά στοιχεία της Εκκλησίας και όχι στην επιφάνεια των δημοσίων σχέσεων. Η Εκκλησία έχει μια κοινωνική αποστολή: να δώσει στον άνθρωπο μια διάσταση υπαρξιακή στον ίδιο, για να δημιουργήσει ελπίδα, την οποία του γεννάει η αιωνιότητα. Θα πρέπει λοιπόν, χωρίς να αφήνει τον κόσμο, αλλά όχι να γίνεται κόσμος, να ζει μέσα στον κόσμο και να προσπαθεί να παρουσιάσει αυτή τη μαρτυρία".
Εύχομαι η εμπειρία των προηγούμενων ετών να "φωτίσει" τους Ιεράρχες μας και να τους οδηγήσει σε μία σώφρονα επιλογή, που να αποτελεί ένα βήμα μπροστά για την Εκκλησία αλλά και για όλους μας.

4 σχόλια:

ΑΧΤΙΔΑ είπε...

Μου άρεσαν πολύ αυτά που έγραψες, ίσως γιατί συμφωνώ απόλυτα με κάθε γραμμή του κειμένου σου. Ήταν μία αμφιλεγόμενη προσωπικότητα ,δυναμικός ,γεννημένος ηγέτης, θα ήθελα να υπερίσχυε περισσότερο ο ιερέας από την πολιτικοποιημένη πλευρά που παρουσίαζε, όμως εξετίμησα την τελική στάση ζωής του και επειδή σαν Χριστιανή πιστεύω οτι η σωτηρία και η μετάνοια μπορεί να έρθει έστω και στο τέλος της ζωής μας...του εύχομαι ανάπαυση ψυχής και αιώνια θέση στην ιστορία!

Παντελής Οικονόμου είπε...

Φίλη αχτίδα, η θέση του Αρχιεπισκόπου στην ιστορία είναι δεδομένη. Για το θέμα της σωτηρίας, της μετάνοιας και της ανάπαυσης της ψυχής, μπαίνουμε σε λεπτά θεολογικά ζητήματα. Ανεξάρτητα από το τι πιστεύει ο καθένας μας, όλοι όσοι υποστηρίζουν την αθανασία της ψυχής, εύχονται για την ανάπαυσή της σε όσους φεύγουν από τον κόσμο αυτό.

Ανώνυμος είπε...

Ήταν αναμενόμενο για μένα την πιο ψύχραιμη αντιμετώπιση να την δω στο blog σου - διάβασα αρκετές. Και αυτό ήταν που με ώθησε να γράψω το πιο κριτκό post που έχω αναρτήσει. Θα ήθελα πολύ το σχόλιό σου αυτή τη φορά Παντελη. Πολλούς χαιρετισμούς.

Παντελής Οικονόμου είπε...

Φίλε Ευάγγελε, σε ευχαριστώ (όπως βέβαια για τον ίδιο λόγο και την φίλη "αχτίδα") για τα καλά σου λόγια. Πραγματικά, όμως, θεωρώ οτι δεν έχω να προσθέσω τίποτα περισσότερο στα όσα έγραψα στο κείμενο. Το ίδιο το κείμενο είναι ένα μεγάλο σχόλιο. Όσο για τις διαφορετικές διαδικτυακές προσεγγίσεις γύρω από το θέμα, όλες είναι ευπρόσδεκτες, αφού αντανακλούν τις διαφορετικες προσωπικότητες και αντιλήψεις των συγγραφέων τους. Η πολυφωνία, η ελευθερία του λόγου και η αμεσότητα της επικοινωνίας αποτελούν και τη μαγεία του διαδικτύου.
Σε χαιρετώ,
Παντελής