Δευτέρα 5 Νοεμβρίου 2007

Χριστιανισμός και Zeitgeist (μέρος 2ο)

(συνέχεια από το πρώτο μέρος)
Για το δεύτερο μέρος του αποσπάσματος της ταινίας για τον Χριστιανισμό, γύρω από την ιστορικότητα του Ιησού, υπάρχουν κάποιοι που την αμφισβητούν (όπως και η ταινία), ενώ υπάρχει και τρίτη άποψη που υποστηρίζει οτι δεν πρόκειται για ένα μόνο πρόσωπο. Τα Ευαγγέλια δεν αποτελούν αντικειμενικά ιστορικά κείμενα περί της ιστορικότητας του Ιησού για τον σοβαρό μελετητή, αφού είναι γραμμένα στα πλαίσια της αποκαλυπτικής αλήθειας του Χριστιανισμού. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στα στοιχεία που προκύπτουν από τις εξωχριστιανικές μαρτυρίες. Δεν νομίζω οτι έχει νόημα να μπούμε σε μία συζήτηση, που δεν βγάζει πουθενά, αφού όσοι (η συντριπτική πλειοψηφία) υποστηρίζουν την ιστορικότητα του Ιησού, χρησιμοποιουν αυτές τις (συγκεκριμένες είναι η αλήθεια) εξωχριστιανικές μαρτυρίες, όσοι την αντικρούουν, τις θεωρούν πλαστές (ως μεταγενέστερες προσθήκες) ή ασαφείς. Ανεξάρτητα από την εγκυρότητα των πηγών, θα ήθελα να κάνω κάποιο σχόλιο. Οι περισσότεροι ιστορικοί της εποχής κατέγραφαν τα μείζονα γεγονότα που λάμβαναν χώρα στην επικράτεια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Η ιστορία του Ιησού αποτελούσε την εποχή εκείνη πιθανώς μία ακόμα είδηση τοπικού και περιορισμένου ενδιαφέροντος. Αυτό εξηγεί το γεγονός οτι οι περισσότερες εξωχριστιανικές μαρτυρίες είναι μεταγενέστερες χρονικά, όταν δηλαδή ο Χριστιανισμός άρχισε να εξαπλώνεται εκτός της Ιουδαίας και όταν πλέον δεν ήταν δυνατόν να επιβεβαιωθεί η ακρίβεια των γεγονότων.
Τα βιβλία που υποστηρίζουν την μη ιστορικότητα του Ιησού και πάνω στα οποία βασίζεται το κομμάτι αυτό της ταινίας, είναι πάλι τα αμφιλεγόμενα βιβλία της Acharya S. "Suns of God" και "The Christ Conspiracy". Χαρακτηριστικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός οτι δεν μπόρεσα να βρώ συνεντεύξεις της σε εφημερίδες ή περιοδικά που να απολαμβάνουν μεγάλη δημοσιότητα, ενώ μία από τις λίγες που υπάρχουν στο διαδίκτυο αφορά στο Paranoia, περιοδικό με υπότιτλο "The Conspiracy & Paranormal Reader". Το 2 βιβλία της Αcharya S. εκδίδονται από τις εκδόσεις Adventures Unlimited, που μεταξύ άλλων εκδίδουν βιβλία για την Ατλαντίδα, τα ταξίδια στο χρόνο, τις θεωρίες συνωμοσίας, την επιστήμη που ανέπτυξαν οι αρχαίοι (και έχει χαθεί), την εξωγήινη αρχαιολογία (Νεφιλίμ κά), τον Τέσλα κλπ. (αρχίζει να μου θυμίζει τον γνωστό μας Δ.Λιακόπουλο, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα http://store.adventuresunlimitedpress.com/, έχει ενδιαφέρον να δείτε τον πλήρη κατάλογο).
Άλλες πηγές της ταινίας για την (μη) ιστορικότητα του Ιησού, είναι οι εξής 4: το βιβλίο της D.M.Murdock (δηλαδή πάλι της Acharya S.): Who was Jesus?, αυτό των Freke & Gandy: The Jesus Mysteries, του Earl Doherty: The Jesus Puzzle και του John E. Remsburg (1848 - 1919): The Christ Myth. Για την πρώτη έχουμε μιλήσει, για τους δεύτερους θα μιλήσουμε αργότερα. Από τους άλλους δύο, ο Doherty υποστηρίζει οτι ο Παύλος και οι υπόλοιποι συγγραφείς των πρώτων Χριστιανικών κειμένων πίστευαν στον Ιησού ως μυθικό ήρωα και ο μύθος του Ιησου επενδύθηκε με ιστορικά στοιχεία από την δεύτερη γενιά των Χριστιανών. Ο Remsburg χρησιμοποιεί τα γνωστά στοιχεία των εξωχριστιανικών πηγών και καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα περί ενός μυθικού Χριστού με στοιχεία Ελληνικά, Ρωμαϊκά και ανατολικών θρησκειών.
Χαρακτηριστικό, είναι αυτό το συμπέρασμα που ακούγεται στη συνέχεια: "Πιστεύουμε πως ο Χριστιανισμός δεν ήταν κάτι περισσότερο από μια ρωμαϊκή ιστορία που αναπτύχθηκε για πολιτικούς σκοπούς". Πρόκειται για αναπόδεικτη αιτίαση που δεν προκύπτει από τα στοιχεία που επικαλείται η ταινία. Η μόνη ερμηνεία που γίνεται δεκτή είναι οτι ως ρωμαϊκή ιστορία υποννοείται οτι εξελίχθηκε επί Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ενώ δεν αναπτύχθηκε αλλά υποστηρίχθηκε με την επιβολή του ως επίσημη θρησκεία επί Μεγάλου Κωνσταντίνου.
Παρακάτω ακούγεται το εξής: "Η αλήθεια είναι οτι ο Ιησούς ήταν η ηλιακή θεότητα της Γνωστικής Χριστιανικής Αίρεσης και όπως όλοι οι παγανιστικοί θεοί, ήταν μία μυθική μορφή"! Η θεωρία αυτή είναι λανθασμένη στην διατύπωσή της (κατά μία άποψη δεν υπήρξαν ΟΛΟΙ οι παγανιστικοί θεοί μυθικές μορφές), αφού δεν προκύπτει από τα στοιχεία της ταινίας και υποτίθεται οτι στηρίζεται σε τρείς πηγές, τις εξής δύο:
α. το βιβλίο The Jesus Mysteries: Was the "Original Jesus" a Pagan God? των Timothy Freke και Peter Gandy (αποσπάσματα του οποίου βρίσκουμε στο διαδίκτυο), που κυκλοφορησε το 1999 και βασίζεται κυρίως στα Γνωστικά Ευαγγέλια που βρέθηκαν στο Nag Hammadi. Οι συγγραφείς εκτιμούν οτι οι Γνωστικοί υπήρξαν οι αυθεντικοί Χριστιανοί, ως ένα μείγμα του Ιουδαϊσμού και του παγανισμού, και οι οποίοι διώχθηκαν τελικώς από τους Ορθόδοξους Χριστιανούς ως αιρετικοί. Σύμφωνα με μία άποψη ο Γνωστικισμός ήταν αίρεση του Χριστιανισμού, κατά μία άλλη άποψη ο Γνωστικισμός προϋπήρξε του Χριστιανισμού και επηρέασε απλά τους χριστιανούς, ενώ σύμφωνα με μία τρίτη και οι δύο πρώτες απόψεις ισχύουν εν μέρει. Όπως γράφει η εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Larousse-Britannica για τον Γνωστικισμό, "η έμφαση που έδινε στη γνώση (εσωτερική εμπειρία) ερχόταν σε οξεία αντίθεση προς τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό, ο οποίος έδινε έμφαση στην πίστη". Οι συγγραφείς βέβαια υποστηρίζουν οτι ο Ιησούς δε υπήρξε, κάτι που σύμφωνα με δύο κριτικές(εδώ και εδώ), δεν επιβεβαιώνεται στο βιβλίο. Να σημειώσουμε οτι ένας από τους συγγραφείς, ο Timothy Freke κυκλοφόρησε και άλλο βιβλίο με τίτλο Jesus and the Lost Goddess, το οποίο αποτέλεσε για το γνωστό μας Dan Brown έμπνευση για το The Da Vinci Code, όπως ο ίδιος υποστήριξε (μικρός που είναι ο κόσμος!).
β.Υπάρχει επίσης, για το ίδιο θέμα, παραπομπή του κειμένου της ταινίας στο βιβλίο του γνωστού μας Gerald Massey: Lectures- Gnostic and Historic Christianity.
Τέλος η τρίτη πηγή, που ξαναγυρίζει στο ερώτημα της ιστορικότητας του Ιησού και το συνδέει με τον παγανισμό, αντιστοιχεί στο βιβλίο του John Allegro: The Dead Sea Scrolls and the Christian Myth. Ο John Allegrο (1923-1988), ερεύνησε τα χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας (περιοχή Κουμράν), που τοποθετούνται από τα μέσα του 3ου π.Χ. αιώνα ως τα μέσα του 1ου μ.Χ. αιώνα (τα περισσότερα μεταξύ 1ου αιώνα π.Χ. και 1ου αιώνα μ.Χ.) και που αποτελούσαν τα κείμενα των Εσσαίων, μίας θρησκευτικής κοινότητας Ιουδαίων. Ο συγγραφέας τονίζει την ομοιότητα λέξεων, φράσεων, δοξασιών και πρακτικών που υπάρχει ανάμεσα στα χειρόγραφα αυτά και στην Καινή Διαθήκη ("δάσκαλος της δικαιοσύνης", χωρία του κατά Μάρκον Ευαγγελίου κά) και καταλήγει στο συμπέρασμα οτι ο Χριστιανισμός ήταν η φυσική εξέλιξη του Εσσαϊσμού, όταν μία ομάδα Εσσαίων μετέδωσε σε άλλους (μη Εσσαίους) την ιστορία του Χριστού με ένα συμβολικό τρόπο, και όχι κυριολεκτικό όπως εξελήφθει τελικά. Είναι μία απλή υπόθεση, που δεν στηρίζεται σε γεγονότα και παραμένει στο επίπεδο της θεωρίας. Ο Αλλέγκρο, τοποθετούσε τις απαρχές του Χριστιανισμού σε μία μυστικιστική ομάδα που κατανάλωνε παραισθησιογόνα μανιτάρια, όπως μας πληροφορεί και η κόρη του! Σύμφωνα με υποστηρικτές του βιβλίου, "ο Ιησούς και η Μαρία Μαγδαληνή (είναι) μυθικές φιγούρες βασισμένες στους Παγανιστές Θεάνθρωπο και Θεά".
Ολοκληρώνοντας την παρουσίαση των στοιχείων, παραθέτω το τελευταίο μέρος της αφήγησης του 1ου κεφαλαίου της ταινίας, που συμπυκνώνει την άποψη του δημιουργού της: "Λόγω της πολιτικής επιβολής εξιστορήθηκε η μορφή του Χριστού με σκοπό τον κοινωνικό έλεγχο....Και ξεκίνησε η αιματοβαμένη ιστορία του Χριστιανισμού και των ψεμμάτων. Για τα επόμενα 1600 χρόνια, το Βατικανό διατηρούσε την πολιτική του εξουσία σε όλη την Ευρώπη οδηγώντας σε "χαρούμενες" περιόδους όπως οι Σκοτεινοί Αιώνες (Μεσαίωνας), μαζί με "διαφωτιστικά" γεγονότα όπως οι Σταυροφορίες και η Ιερά Εξέταση. Ο Χριστιανισμός μαζί με τις άλλες θρησκείες είναι η απάτη των εποχής μας (the fraud of the age). Χρησιμοποιείται για να αποσπάσει τους ανθρώπους από τον πραγματικό κόσμο και μεταξύ τους. Υποστηρίζει την τυφλή υποταγή στην εξουσία. Μειώνει το αίσθημα της ευθύνης, υποστηρίζοντας οτι ο "Θεός" ελέγχει τα πάντα και δικαιολογεί αποτρόπαια εγκλήματα στο όνομα του λόγου του Θεού. Και πάνω απο όλα, ενισχύει αυτούς που γνωρίζουν την αλήθεια, αλλά χρησιμοποιούν τον μύθο, για να χειραγωγούν και να ελέγχουν την κοινωνία. Ο θρησκευτικός μύθος είναι η πιό πανίσχυρη δημιουργία και λειτουργεί σαν πρώιμο έδαφος για να αναπτυχθούν κι οι υπόλοιποι μύθοι".
Ξέρω οτι στο κείμενό μου ασχολούμαι με ένα αμφιλεγόμενο θέμα που ακουμπά ευαίσθητες χορδές και προκαλεί ποικίλες αντιδράσεις. Η προσπάθεια που κάνω είναι να επιβεβαιώσω την ορθότητα ή όχι των στοιχείων μέρους μίας ταινίας, που απ'ότι φαίνεται έχει τεράστια απήχηση στο διαδικτυακό κοινό. Μέσα στην ταινία, εκτός από τα επιβεβαιωμένα στοιχεία και δεδομένα, υπάρχουν και πολλά αμφιλεγόμενα (όχι όμως απαραίτητα λανθασμένα), που προσπαθούν να κερδίσουν σε εγκυρότητα μέσα από την συνύπαρξή τους με τα πρώτα. Το κύριο ενδιαφέρον στη όλη ιστορία, και ο σημαντικότερος λόγος που ασχολήθηκα με αυτήν, εστιάζεται στην απεριόριστη δυνατότητα επηρεασμού των μαζών που προσφέρει το διαδικτύο, μέσω απλών προσωπικών ενεργειών όπως αυτής της αυτοσχέδιας ταινίας (ο δημιουργός της ταινίας παραδέχτηκε οτι είναι η πρώτη του απόπειρα) και ο ασκός του αιόλου που ανοίγεται για την συστηματοποιημένη μαζική προπαγάνδα που γίνεται και θα γίνεται ΔΩΡΕΑΝ στο μέλλον μέσω του διαδικτύου. Το ευχάριστο στοιχείο είναι οτι η ταινία παρέχει πληροφορίες και παραπομπές, ώστε κάθε καλόπιστος θεατής να μπορεί να ελέγξει την ορθότητα του περιεχομένου. Στο επίπεδο βέβαια τόσο σοβαρών θεμάτων, απαιτείται και η ανάλογη παιδεία, ώστε η έρευνα τελικά να είναι ουσιώδης. Το κείμενο και η ταινία αποτελούν αφορμή για την μεγάλη συζήτηση περί εγκυρότητας, ενημέρωσης και internet.


Υ.Γ.1.Όσοι θέλουν επιπλέον στοιχεία που υποστηρίζουν την ιστορικότητα του Ιησού, παραθέτω τα εξής διαδικτυακές πηγές: εδώ, εδώ, εδώ, εδώ και εδώ.
Όσοι επιθυμούν να πεισθούν για την μη ιστορικότητα του Ιησού, παραθέτω επίσης τα εξης: εκεί, εκεί, εκεί, εκεί, εκεί, εκεί, εκεί και εκεί.
Διαλέγετε και παίρνετε.
Υ.Γ.2.Το δεύτερο κεφάλαιο της ταινίας "Όλος ο κόσμος ένα θέατρο", διαπραγματεύεται την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου, παρουσιάζοντάς την ως ένα γεγονός κατασκευασμένο από τις ΗΠΑ, στα πλαίσια της συντήρησης της εικόνας ενός εξωτερικού "εχθρού" (ο οποίος κατά καιρούς μεταλλάσεται ανάλογα με τις συνθήκες και τις εκάστοτε ανάγκες). Υπάρχουν και άλλες παλιότερες έρευνες γύρω από το αμφιλεγόμενο (και ίσως συνομωσιολογικό) αυτό θέμα. Δεν θα κάνω σχόλιο.
Υ.Γ.3.Το τρίτο κεφάλαιο της ταινίας "Μήν ασχολείστε με τους ανθρώπους πίσω από την κουρτίνα", ασχολείται με την οικονομική ελίτ των ΗΠΑ, παρουσιάζοντάς την ως ένα παράγοντα που κινείται στο παρασκήνιο, που καθορίζει τις εξελίξεις και οδηγεί σε εξάρτηση και υποδούλωση τις μάζες. Ενδιαφέροντα στοιχεία, που θέλουν γνώση και έρευνα για να επαληθευτούν. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να επισημάνω την σημαντική αναφορά του δημιουργού της ταινίας στον Jordan Μaxwell, από τον οποίο ο ίδιος ομολογεί οτι έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό, ενώ δηλώνει οτι προσπάθησε να έρθει σε επαφή μαζί του, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Η επιρροή φαίνεται από το γεγονός οτι ο Peter J. χρησιμοποιεί αποσπάσματα ομιλιών του Maxwell στην εισαγωγή της ταινίας αλλά και στα 3 κεφάλαιά της, ενώ αρκεί να διαβάσει κανείς τις πεποιθήσεις του κυρίου Maxwell, για να αντιληφθεί την ομοιότητα. Μαθαίνουμε οτι ο Jordan Μaxwell (1940- ) είναι ερευνητής και ομιλητής στα πεδία της αστρολογίας, θεολογίας, θρησκείας, μυστικών εταιρειών (secret societies), αποκρυφισμού και UFO από το 1959. Από την ιστοσελίδα του αντιγράφω τα ενδιαφέροντά του: The Sun in the History of Politics and Religion, Astro-Theology, The Story Your Church Doesn't Want You to Know, Secret Societies and Toxic Religion, Secret Societies and their Influence on World Events. Όλο το Zeitgeist αναλυτικά! Επιθυμεί να τον αποκαλούν "τον νονό των μυστικών εταιρειών" (The Godfather of Secret Societies).
Υ.Γ.4.Η εικόνα που παρουσιάζει η ταινία είναι μάλλον ζοφερή και σκοτεινή, αν και το αναπάντεχο τέλος της περί αγάπης, δίνει ένα τόνο αισιοδοξίας. Η δική μου απαισιοδοξία στηρίζεται στην αδύναμη φύση του ανθρώπου, που διψά για χρήμα, δόξα και εξουσία, χαρακτηριστικά που διαπιστώνουμε σε όλη την πορεία της ανθρώπινης ιστορίας. Δεν ασπάζομαι τυφλά όσα στοιχεία επικαλείται η ταινία σχετικά με τον Χριστιανισμό (άλλωστε η κριτική που κάνω και οι επιφυλάξεις που διατυπώνω το αποδεικνύουν). Δεν μπορώ να εκφέρω τελική γνώμη για τα άλλα δύο κεφάλαια της ταινίας, με τα οποία δεν έχω ασχοληθεί. Δεν είμαι απορριπτικός. Απλώς με προβληματίζει το γεγονός της χρήσης δεδομένων και επιχειρημάτων συνομωσιολογικού χαρακτήρα. Αν χρησιμοποιήσουμε ως οδηγό το παράδειγμα του πρώτου κεφαλαίου, όπου υπάρχουν πολλά έγκυρα στοιχεία, θα είχε ενδιαφέρον η επιβεβαίωση των στοιχείων και για τα άλλα δύο κεφάλαια.

6 σχόλια:

Chaca-Khan είπε...

hey, bravo!

Παντελής Οικονόμου είπε...

Φίλε/η chaca-khan, σε ευχαριστώ πολύ.

Chaca-Khan είπε...

check out OUR post too (if u havent already)

Παντελής Οικονόμου είπε...

Φίλε/η chaca-khan,
σε ευχαριστώ για την αναφορά που κάνεις στο κείμενό μου, μέσα από το post σου στο ιστολόγιο arxedia MEDIA (http://arxediamedia.blogspot.com/). Κάνεις μία προσέγγιση στο θέμα που είναι ενδιαφέρουσα. Δεν γνωρίζω ποιούς κανόνες λειτουργίας έχει η wikipedia. Από την στιγμή πάντως που καθένας μπορεί να συμβάλλει στην συγγραφή ενός λήμματος, η αξιοπιστία της βαλλεται. Έχω βρεί άρθρο του wikipedia στο οποίο συνυπάρχουν δύο διαφορετικές απόψεις και προσεγγίσεις για το ίδιο θέμα, με αιχμές εκατέρωθεν. Αλλά πραγματικά δεν μπορώ να κατανοήσω οποιαδήποτε προληπτική ή εκ των υστέρων λογοκρισία, για το σχετικό με την ταινία λήμμα. Τι φοβούνται;

iQfish είπε...

Egw apla 8a perimenw na me odhghseis kai se alla links ..
h prospa8eia kai h ypomonh sou gia thn eyresh tou ylikou einai a3ioshmeiwth ..

den bgazw viastika symperasmata gia synomosies kai paparounes mple...
pantws me enan xazo parallhrimso 8a sou pw oti ο Jules VERNE egrapse gia ta3idia sth selhnh to 1865 kai argotera egine (h mporei kai OXI !!!) pragmatikothta ...
o Norman Spinrad kai o George Orwell mesa apo thn episthmonikh toys syggrafh mas "proetoimasane" gia thn nea ta3h pragmatwn ...
vivlia kai tainies me episthmoniko/politiko endiaferon pleon me thn texnologikh e3eli3h den fantazoyne apla senaria :)

Oso gia ta lepta 8emata 8rhskeias 8a krathsw oudeterh stash ... an kai exw sxhmatismenh se megalo va8mo gnwmh ...
pantws ta oikonomika kinhtra kai o elegxos twn "amnwn" einai ena megalo 8ema poy den apokleietai kapoioi na ta exoune skeftei kai organwsei xronia prin :)

keep it up +

Παντελής Οικονόμου είπε...

Φίλε/η iqfish, σε ευχαριστώ για τα σχόλιά σου. Η έρευνα του υλικού στα άλλα δύο κεφάλαια της ταινίας είναι δυσκολότερη και πιό απαιτητική και δεν ξέρω αν θα μπορούσα να βγάλω κάποιο συμπέρασμα. Παντως δεν έχω σκοπό να ασχοληθώ με αυτά στο προσεχές μέλλον.
Όσο για τα συνωμοσιολογικά σενάρια, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, ειδικά όταν αυτά εκπορεύονται από αμφιλεγόμενα για την επιστημονική τους κατάρτιση άτομα. Από την άλλη πλευρά, καλό είναι να κρατάμε τα αυτιά και τα μάτια μας ανοικτά, γιατί η προπαγάνδα γίνεται από και προς όλες τις κατευθύνσεις.