Μία περίεργη αίσθηση

Ένα διαφορετικό κείμενο, πιο ενδοσκοπικό, έτσι για αλλαγή, για σήμερα. Μετά το προτελευταίο κείμενο με το τίτλο "Τι συμβαίνει με τον δωρεάν τύπο στη χώρα μας", για την συγγραφή του οποίου οφείλω να ομολογήσω οτι έκανα αρκετή έρευνα και έμαθα αρκετά πράγματα που δεν γνώριζα, άρχισα να αισθάνομαι λίγο περίεργα. Θυμήθηκα οτι ξεκίνησα το ιστολόγιο αυτό στα μέσα του Ιουλίου, έτσι απλά χωρίς να το καλοσκεφτώ, έχοντας πολύ μικρή εμπειρία (ως αναγνώστης) με τον χώρο των bloggers, πιστεύοντας οτι είναι αρκετό το γεγονός οτι θα εκφράζω τις προσωπικές μου απόψεις γύρω από θέματα που με απασχολούν και με προβληματίζουν. ΔΕΝ είμαι δημοσιογράφος και ΔΕΝ είχα ποτέ ψώνιο με την συγγραφή. Η εργασία και η ζωή μου είναι αρκετά ενδιαφέρουσες, ώστε να μην έχω ανάγκη να καλύψω "κενά" και να αντιμετωπίσω "συμπλέγματα" με τα κείμενα και τις αναλύσεις μου. Άλλωστε υπάρχουν πολλοί επαγγελματίες στον χώρο του τύπου (και όχι μόνο σε αυτόν), που η δουλειά τους είναι να ενημερώνουν και να αναλύουν όσα συμβαίνουν γύρω μας.
Στα πρώτα κείμενά μου λοιπόν κυριαρχούσε το σχόλιο. Όμως όσο περνούσαν οι μέρες, τόσο αισθανόμουν την ανάγκη να ψάχνω πληροφορίες, να δένω το κείμενό μου με ντοκουμέντα και παραπομπές άλλων πηγών, πιό καλά πληροφορημένων και έγκυρων. Διαπίστωσα, οτι αν θέλεις να γράψεις εμπεριστατωμένα για ένα θέμα, δεν αρκεί να καταθέτεις την άποψή σου, αλλά να την τεκμηριώνεις, χρησιμοποιώντας αξιόπιστα στοιχεία. Το διαδίκτυο είναι ένας ωκεανός, με θησαυρούς, φανερούς και κρυμμένους, αλλά και με πολλά σκουπίδια να επιπλέουν. Δεν είναι εύκολο να ξεχωρίσεις το αληθινό από το κίβδηλο, το αντικειμενικό από το υποκειμενικό, το σημαντικό από το ασήμαντο. Μπορείς να χαθείς σε απατηλά μονοπάτια, αν δεν έχεις πυξίδα και οδηγό. Επρεπε να πέσω στην παγίδα της προπαγάνδας και της παραπληροφόρησης, για να καταλάβω πόσο ύπουλος είναι ο χώρος στον οποίο κινούμαι.
Προσπαθώντας λοιπόν να μην κάνω τα λάθη που διαπιστώνω σε άλλους, αποφάσισα κάθε φορά που θα ασχολούμαι με ένα αμφιλεγόμενο ή απαιτητικό θέμα, να κάνω την έρευνά μου, ώστε όσοι (δεν έχει σημασία ο αριθμός) με διαβάζουν, να αισθάνονται οτι τους προσφέρω ενημέρωση ή τροφή για σκέψη και προβληματισμό και οτι δεν τους κοροϊδεύω και δεν τους παραπλανώ. Στην πραγματικότητα αναγνωρίζω τις αδυναμίες μου, οτι δεν ξέρω τίποτα, όπως θαυμαστά το έθεσε ο Σωκράτης με το "Εν οίδα οτι ουδέν οίδα". Δεν εποφθαλμιώ τη θέση κανενός. Η ανάγκη που αισθάνομαι να εκφράσω τις απόψεις μου και το φιλότιμό μου, με υποχρεώνουν να ψάξω, να διαβάσω, να επιβεβαιώσω και τελικά να μάθω και εγώ, μέσα από τη διαδικασία που ξεκινάει από τη σπερματική σκέψη ενός κειμένου και καταλήγει στη δημοσίευσή του. Και βέβαια κάθε επισήμανση για την ορθότητα ή όχι των στοιχείων που παραθέτω, είναι δεκτή και επιβεβλημένη.
Η περίεργη αίσθηση στην οποία αναφέρθηκα στην αρχή, προέκυψε από την αμηχανία μου μπροστά στην εξέλιξη του ιστολογίου μου. Τελικά τί θέλω να πετύχω; Μήπως έχω χάσει το μέτρο και έχουν πάρει τα μυαλά μου αέρα; Υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος στόχος πέρα από την ανάγκη έκφρασης; Πού θα καταλήξει αυτό το ιστολόγιο; Μήπως μεταλλάσομαι και εγώ σε ένα άτυπο δημοσιογράφο;
Ο φίλος blogger "Γνωστός-άγνωστος", σχολίασε την ανάγκη να ασχοληθούμε με το θέμα ενημέρωση και internet, θέμα που άρχισε να προβληματίζει και εμένα το τελευταίο διάστημα. Υπάρχει πολύς (νέος κυρίως) κόσμος που ενημερώνεται πλέον μόνο από το διαδίκτυο. Αν εξαιρέσουμε τις ιστοσελίδες όπου υπάρχει επίσημη ενημέρωση (θέμα και αυτό προς συζήτηση), στις υπόλοιπες η αξιοπιστία είναι αμφιλεγόμενη, ειδικά όπου υπάρχει ανωνυμία (και δεν εξαιρώ τον εαυτό μου). Πολλά ιστολόγια έχουν μετεξελιχθεί σε πηγές πληροφόρησης και προβληματισμού, δημιουργώντας ένα νέο τοπίο στον τομέα της ενημέρωσης. Υπάρχουν ιστοσελίδες με ένα άτυπο "δημοσιογραφικό" επιτελείο, λειτουργώντας ανταγωνιστικά στα συμβατικά ΜΜΕ. Ειδήσεις ή γεγονότα που χάνονται στα ψιλά των εφημερίδων, αναδεικνύονται στα ιστολόγια (και όχι μόνο σε αυτά) και επαναπροβάλλονται πάλι στα ΜΜΕ, στα ίδια δηλαδή που τα είχαν θάψει αρχικώς. Αιρετικές απόψεις, δηκτικά σχόλια, φρέσκια ματιά. Η ενδιαφέρουσα εξέλιξη που παρακολουθούμε τα τελευταία χρόνια έχει να κάνει με τον αναγνώστη, ο οποίος εκτός από καταναλωτής γίνεται και δημιουργός της πληροφορίας. Ελέγχει, αξιολογεί, επιλέγει και καταθέτει τα δεδομένα και την άποψή του. Η ενημέρωση γίνεται αμφίδρομη, και ο αναγνώστης γίνεται πομπός και δέκτης ταυτόχρονα. Όμως πολλές φορές οι πηγές είναι αυτές των συμβατικών μέσων (φαύλος κύκλος). Σύμφωνα με τον Ζαν-Μαρί Κολομπανί διευθυντή της Γαλλικής εφημερίδας Le Monde, "το Ιντερνετ δανείζεται από όλα τα υπόλοιπα μέσα: τη γραφή από τις εφημερίδες, τη φωνή από το ραδιόφωνο, την εικόνα από την τηλεόραση. Ομως για να έχει μια υπόσταση του χρειάζεται η εγκυρότητα μιας μεγάλης εφημερίδας. Η απάντηση στο Ιντερνετ είναι τα site των εφημερίδων". Πολλές φορές χρησιμοποίησα παραπομπές σε άρθρα εφημερίδων για να τεκμηριώσω μία άποψη, ανακυκλώνοντας στην πραγματικότητα το υλικό που ήδη κυκλοφορεί μέσω του τύπου. Αλλά υπάρχει εναλλακτική λύση; Μήπως η χρήση άλλων ανεξάρτητων πηγών πληροφόρησης υπονομεύσει την εγκυρότητα και αποδυναμώσει το μέσο, αντί να το αναβαθμίσει; Μήπως από την προπαγάνδα των γνωστών πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων μεταπέσουμε σε μία ατομική ή ομαδική προπαγάνδα, που δεν θα μπορεί να ελεγχθεί από κανένα; Δεν γνωρίζω ποιά θα είναι η εξέλιξη, αλλά προβάλλει τόσο ελκυστική όσο και επικίνδυνη. Γιατί αντί για πραγματική αλλαγή προς το καλύτερο, μπορεί να έχουμε απλώς μία εκμοντερνισμένη μεταμφίεση της υφιστάμενης κατάστασης στα πλαίσια ενός δήθεν πλουραλισμού. Ο καιρός θα δείξει.

Υ.Γ.1.Το κείμενο αυτό είναι εισαγωγικό. Περισσότερα επί του θέματος "ενημέρωση και internet" προσεχώς.
Υ.Γ.2.Η καθυστέρηση στην ανάρτηση κειμένων οφείλεται στον αυξημένο χρόνο που απαιτείται για την σωστή προετοιμασία κάποιων θεμάτων (όχι πάντως του σημερινού) και στον χρόνο που αξίζει ένα κείμενο να παραμένει στην κορυφή του ιστολογίου ως πρωτο θέμα.